میانگرایی چیست و میانگراها چه صفاتی دارند؟

همیشه در مباحث روانشناسی و شخصیت شناسی، موضوع برونگرایی و درونگرایی داغ بوده و هست اما در این چند ماه و چند سال اخیر، یک عضو جدید پا به این خانواده گذاشته به نام میانگرایی. من در این مقاله میخوام درمورد اینکه میانگرایی چیست و میانگرا کیست صحبت بکنم و البته در نهایت هم بگم که چرا از لحاظ علمی، ما چیزی به عنوان میان گرایی نداریم!

اما قبل از اینکه درمورد وجود یا عدم وجود میانگرایی صحبت بکنم باید به تعریف معنی میانگرا بپردازم و بعد، با دلیل اثبات میکنم که آیا اصلا میانگرایی داریم و یا نداریم و چرا.

تعریف و معنی میانگرا

طبق تعریف اغلب منابع، میانگرا یا به انگلیسی Ambivert فردی است که دارای ویژگی‌های ترکیبی یک فرد برونگرا و یک فرد درونگرا. یا به معنای دیگه، میانگرایی یک تیپ شخصیتی بین تیپ شخصیتی برونگرا و درونگراست.

یعنی به طور مثال اگه ما ۲ ظرف داشته باشیم که در یکی از اون‌ها ۱۰۰ عدد ویژگی برونگرا و در یکی دیگه ۱۰۰ عدد ویژگی درونگرا داشته باشیم، فردی که صفات مشترک این ۲ ظرف رو داشته باشه بهش میگیم میانگرا.

تعریف میانگرا در انجمن روانشناسان آمریکا (APA):

داشتن ویژگی‌های درونگرایی و برونگرایی در درجات تقریبا مساوی.

تعریف میانگرا در فرهنگ لغت آکسفور (ODE):

به فردی که نه درونگرا و نه برونگرا باشد میانگرا می‌گویند.

تعریف میانگرا در فرهنگ لغت کمبریج (CALD):

فردی که هم ویژگی‌های درونگرایی و هم ویژگی‌های برونگرایی را در خود داشته باشد.

ویژگی‌های افراد میانگرا

در اینجا به تعریف و توضیح برخی از خصوصیات افراد میانگرا می‌پردازیم. (فقط توجه کنید که این ویژگی‌ها مورد تایید من نیست و صرفا این بخش جهت تکمیل مقاله و نتیجه گیری نهایی آورده شده)

۱- هم تنهایی و هم به طور تیمی می‌توانید خوب کار کنید

یکی از ویژگی‌هایی که برخی دوستان درمورد افراد میانگرا متصور هستن اینه که افراد میانگرا به دلیل اینکه نه کاملا برونگرا و کاملا درونگرا هستن میتونن هم به طور انفرادی و تنهایی و هم به طور تیمی عملکرد خوبی داشته باشن.

۲- در برخی مواقع تنها بودن را دوست دارید و در برخی موارد در جمع بودن

مورد بعدی این هست که افراد میانگرا در بعضی از جمع‌ها مانند برونگراها و در بعضی جمع‌ها مانند درونگراها رفتار می‌کنند. اون‌ها بعضی وقت‌ها تمایل به در اجتماع بودن و بعضی مواقع هم تمایل به تنها بودن دارن.

۳- هم مهارت شنیدن خوبی دارید و هم خوب صحبت می‌کنید

میانگراها هم توانایی برقراری ارتباط با افراد جدید رو دارن و هم می‌تونن به قدری ساکت و شنونده باشند که انگار یک فرد کاملا درونگرا هستن.

۴- بعضی از افراد شمارو درونگرا و برخی شمارو برونگرا تصور می‌کنند

یکی از موارد مهم در مورد اینکه شما تصور کنید که یک میان گرا هستید یا نه اینه که برخی از دور و بری‌های شما فکر میکنند که شما برونگرا هستید و برخی هم تصور می‌کنند شما درونگرا هستید. یعنی در شرایط مختلف رفتارهای متفاوتی از خودتون نشون می‌دید.

تست میانگرا بودن

به طور مشخص، تا به امروز، تستی مخصوص سنجش میانگرایی افراد توسعه پیدا نکرده اما اگر تمایل دارید که بدونید چقدر میانگرا هستید میتونید از تست‌ها و آزمون‌های تعیین برونگرایی و درونگرایی استفاده کنید و ببینید که چقدر درونگرا یا چقدر برونگرا هستید.

مثلا در تست MBTI شما می‌تونید مقدار درصد برونگرایی یا درونگرایی خودتون رو مشاهده کنید و یا مثلا در تست دیسک، شما می‌تونید با برسی لایه‌های رفتاری D و I به مقدار برونگرایی و با بررسی لایه‌های S و C به مقدار درونگرایی خودتون پی ببرید.

چرا می‌گوییم که گروهی به نام میانگرا نداریم !

بخش دوم این مقاله از اینجا شروع میشه، جایی که ما درمورد مفاهیم میانگرایی صحبت کردیم و حالا میخوایم بررسی کنیم که چرا معتقدیم که چیزی تحت عنوان میانگرا نداریم. هر مورد رو یک به یک بررسی کردیم پس با دقت مطالعه کنید.

۱- میانگرایی به طور مستقل و مجزا دارای یک تعریف نیست

خوشبختانه برای تعریف برونگرایی و درونگرایی بین روانشناسان و متخصصین این حوزه اتفاق نظر هست. برونگرا به فردی میگن که انرژی خودش رو از محیط تامین می‌کنه و درونگرا به فردی میگن که انرژی خودش رو از درون خودش تامین می‌کنه. اما در خصوص تعریف میانگرا، عملا در هیچ منبعی هیچ تعریف واحدی نوشته نشده.

اگر که در بین منابع مختلف خارجی جستجوی بکنید (همونطور که در بالاتر هم آورده بودیم) می‌بینید که تعریف میانگرایی، وام گرفته شده از مفهوم برونگرایی و درونگرایی هست. مثلا میگن فردی که برخی از ویژگی‌های درونگرا و برخی از ویژگی‌های برونگرا رو داره. (یعنی شما نمیتونید بدون اینکه به گروه برونگراها و درونگراها اشاره کنید، بیاید و میانگرا رو تعریف کنید).

سوال اول: گروهی که به طور مستقل یک تعریف واحد نداره چطور یک گروه جدید و مستقل محسوب میشه؟

۲- انرژی میانگرا از کجا تامین می‌شود؟

برونگرا تعریفش اینه که انرژی خودشو از بیرون تامین میکنه و درونگرا از درون خودش، میانگرا این وسط تکلیفش چیه؟ نصف اینور نصف اون‌ور؟ یا از یه جای جدید؟

اگر طبق تعریف، بگیم که دریافت انرژی میانگرا گاهی از درون و گاهی از محیط است، پس قبول کردیم که میانگرایی به طور مستقل یک طیف جدا مثل برونگرا و درونگرا نیست. یعنی یک گروه کوچک یا یک زیرمجموعه از درونگراها یا برونگراها هست و نه یک گروه سوم و مستقل.

پس سوال دوم: میانگراها انرژی خودشون رو از کجا تامین می‌کنن؟

۳- میانگرایی به خودی خود ویژگی‌ و صفت منحصر به فردی ندارد

یکی از مهمترین دلایلی که معتقدیم چیزی به نام میانگرا نداریم اینه که در هیچ منبعی، هیچ صفتی مستقلی برای میانگرا نوشته نشده! یعنی عملا میانگرا به فردی میگن که ویژگی‌های برونگرا و درونگرا رو داره و نه یک ویژگی مستقل از خودش. یعنی شما هیچ صفتی نمیتونید پیدا کنید که در برونگرایی و در درونگرایی نباشه اما در میانگرایی باشه.

پس سوال سوم: آیا میانگراها دارای صفات و ویژگی منحصر به فردی هستن؟

۴- ذات الگوهای رفتاری خود و بد نداره

در بعضی مقالات میخوندم که کلا یه جوری میانگرایی رو توضیح دادن که انگار بهتر از اون دوتای دیگه است! (و اصلا در برخی منابع هم خیلی واضح نوشته که میانگراها کلا بهتر از اون دوتای دیگه هستن!) مثلا نوشتن میانگراها هم میتونن خوب تمرکز کنن و هم میتونن خوب توی جمع ارتباط بگیرن یا مثلا هم در تنهایی و هم در تیم عملکر خوبی دارن یا…

این فرضیه اصلا با اولین نکته در مباحث علوم رفتارشناسی و شخصیت شناسی که میگه تیپ‌های شخصیتی و مدل‌های رفتاری خوب یا بد ندارد و صرفا باهم متفاوت هستن تضاد داره! خب طبیعتا همه آدم‌ها دوست دارند که هم ویژگی‌های مثبت برونگراها رو داشته باشن و هم درونگراهارو!

سوال چهارم: آیا میانگرایی بهتر از درونگرا یا برونگرا بودنه؟ آیا میانگراها فقط صفت‌های خوب اون ۲ گروه دیگه رو دارن؟

حالا که میانگرایی نداریم چه کنیم؟

ممکنه که الان تا حدی قانع شده باشید که میانگرایی یه گروه مستقل و هم رده برونگراها و درونگاها نیستن اما ممکنه هنوز هم سوال براتون پیش بیاد که خب اما افرادی رو دیدم که گاهی واقعا برونگرا و گاهی واقعا درونگرا هستن (یا حتی خودم اینطوری هستم) پس تکلیف این گروه چیه؟ در ادامه این مورد رو به طور علمی توضیح می‌دیم.

من توی همایش ها همیییشه ازم میپرسن که: من برونگرام ولی بعضی وقت‌ها دوست دارم تنها باشم، یا من درونگرام و بعضی وقت‌ها دوست دارم برم بیرون. باید بهتون این خبر رو بدم که تمام انسان‌های کره زمین همینطوری هستن !

دوستان عزیز، تمام آدم‌های جهان هم ویژگی‌هابی از درونگراهارو دارن و هم ویژگی‌هایی از برونگراهارو. یعنی شما فکر میکنید میان گرا هستید اما درست تر به لحاظ علمی این هست که شما گاهی برونگرا و گاهی درونگرا می‌شید. پس برای همیشه یاد بگیرید: هیچ فردی به طور قطعی کاملا درونگرا یا برونگرا نیست اما این به این دلیل نیست که تمام افراد دنیا میانگرا هستن !

همه انسان‌های جهان دارای ویژگی‌های برونگرایی و درونگرایی هستن

این کاملا عقلانی و منطقیه که یک آدم گاهی علاقه مند به تنها بودن داشته باشه و گاهی علاقه به بیرون رفتن. ولی متاسافانه اینو بهمون اشتباه یاد دادن، گفتن که درونگرا کسیه که کلا دوست داره تنها باشه و برونگرا کسیه که کلا دوست داره همش بیرون باشه…

نخیر، همچین چیزی صحت نداره، حوزه علوم انسانی تماما عدم قطعیته، کی گفته برونگرا همش بیرونه، اگه یه لحظه اومد خونه انرژی کسب کرد یعنی میشه میانگرا؟

آدما همه الگوهای رفتاری رو دارن، ما هم احساس داریم هم منطق، ما هم درونگرایی داریم هم برونگرایی، همه آدما همه رو دارن حالا برای یکی بیشتره برای یکی کمتره ولی این دلیل نمیشه که بیایم یه چیز جدید درست بکنیم. پس بیایم بین احساسی و منطقی هم یه چیزی بزاریم ، چون همه آدما همیشه که احساسی یا منطقی نیستن (با منطق این دوستان همچین چیزی میشه) آیا این واقعا درسته؟

تیپ شخصیتی میانگرا مثل رنگ بنفش است!

مثلا فرض کنید که ما ۲ رنگ اصلی آبی و قرمز داریم و این وسط، رنگ بنفش از ترکیب این دوتا بدست میاد اما خود بنفش ذاتا رنگ اصلی محسوب نمیشه و ترکیبی هست از ۲ رنگ. و طبق این تعریف ما میتونیم بی نهایت گروه مختلف بسازیم، مثلا فرض کنید «نیمه برونگرا» هم این وسط اضافه میکنیم بین برونگرا و شخصیت میانگرا اما این تئوری‌ها عملا هیچ کاربردی برای ما نخواهد داشت.

نتیجه گیری نهایی از این مطلب

امیدوارم که تا حدی اطلاعاتتون درمورد مبحث میانگرایی افزایش پیدا کرده باشه و اگه جایی درمورد میانگرایی چیزی شنیدید حداقل بهتر بفهمید منظور اون آدم چیه. و انقدر صفر و صد به مباحث علوم انسانی نگاه نکنیم…

در آینده این مقاله قطعا آپدیت خواهد شد اما تا به اینجا، اگه نظر و یا سوالی دارید از من بپرسید، به تمام اون‌ها پاسخ خواهم داد. 🙂